Limited Ortaklıklarda Genel Kurul
Limited ortaklıklarda genel kurul ve müdür veya müdürler kurulu olmak üzere iki kanuni organ bulunmaktadır. Limited ortaklıklarda genel kurul sürekli toplanarak karar alan bir organ değildir. Normal şartlar altında genel kurul yılda bir kez olağan şekilde toplanır. Genel kurul, ortakların belli bir zamanda ve yerde müzakerelerde bulunmak ve karar almak için mevzuatta öngörülen genel kurul düzenine (çağrı, öneri, müzakere, nisap, oylama, karar alma gibi) uymak kaydıyla bir araya gelmelerini ifade eder[1]. Genel kurul şirketin yasama organı niteliğinde olup kanunda ve esas sözleşmede açıkça düzenlenmiş hallerde toplantı yaparak karar alır. Ortaklık olağan ve olağanüstü olmak üzere iki ayrı şekilde genel kurul toplantısını yapabilir. Limited şirketler bu toplantılarını Türk Ticaret Kanunu madde 617’de düzenlenen genel kurulun toplanma usulüne uygun olarak gerçekleştirmelidir.
Genel Kurulun Toplantıya Çağrılma Usulü Nedir?
Ortaklık genel kurulu olağan toplantısını her hesap dönemi sonundan itibaren 3 ay içerisinde gerçekleştirmelidir. Genel kurul fiziki olabileceği gibi elektronik ortamda da gerçekleştirilebilir. Ancak elektronik ortamda genel kurul gerçekleştirilebilmesi için Türk Ticaret Kanunu’n 1527. Maddesinde belirtildiği üzere Şirket sözleşmesinde veya esas sözleşmede bu hükmün düzenlenmiş olması gerekmektedir. Bu konuda herhangi bir sınırlama bulunmamaktadır. TTK m. 414’e göre, genel kurul toplantıya, şirket sözleşmesinde öngörülen şekilde, şirketin internet sitesinde ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde (TTSG) yayımlanan ilanla çağrılır. Kanunda belli şirketler için internet sitesi zorunlu tutulmuştur ve internet sitesi varsa ilanının sitede gerçekleşmesi gerekir. Onun dışında ticaret sicili gazetesinde ilanın yapılması gerekmektedir. Eğer esas sözleşmede kanunda öngörülen duyuru, ilan veya çağrı dışında başka çağrı usulü öngörülmüş ise (şirket merkezinin bulunduğu yerdeki bir yerel gazetede ilan gibi) buna da uyulması gerekmektedir. Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde genel kurul çağrısının yapılması, pay defterinde yazılı pay sahiplerine çağrının iadeli taahhütlü mektupla bildirilmesi asıl olandır. İadeli taahhütlü mektup, pay defterinde adı yazılı olan pay senedi sahiplerine gönderilir.
Genel Kurulu Çağırmaya Yetkili Kişiler veya Organlar Nelerdir?
Türk Ticaret Kanunu madde 617’ye göre genel kurulu toplantıya çağırmak kural olarak müdürlerin görevidir. Müdür tek kişiden oluşuyorsa müdürün genel kurula çağırma yetkisinin bulunduğu açıktır. Birden fazla müdür söz konusu ise, genel kurula çağırma yetkisi başkan müdürdedir. Ancak başkan müdürün usulüne uygun bir çağrı yapabilmesi için müdürler kurulunun bu hususta karar alması gerekmektedir. Limited ortaklıklar ile anonim ortaklıklar arasında başkan müdür/yönetim kurulu başkanı arasında bir fark bulunmaktadır. Limited ortaklıkta yönetim kurulu başkanına genel kurulu toplantıya çağırma yetkisi tanınmış iken, anonim ortaklıkta yönetim kurulu başkanının böyle bir yetkisi bulunmamaktadır. Türk Ticaret Kanunu’n 617/3 fıkrası gereği anonim ortaklıklara ilişkin ilgili hükümler (TTK m.410-411 ve 412) limited ortaklıkta da geçerlidir. Yani Genel Kurulu toplantıya çağırabilecek diğer organ ise anonim ortaklığın tasfiyesiyle görevli olan tasfiye memurlarıdır. Tasfiye memurları tasfiye işlemlerinin gerektirdiği hususlarda karar verilebilmesi için genel kurulu toplantıya çağırabilir. Pay sahipleri ve azınlık ortakları da söz konusu atıf gereği genel kurulu toplantıya çağırabilirler.
Pay Sahiplerinin Genel Kurulu Toplantıya Çağırma Yetkisi Var Mıdır?
Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda eski kanundan farklı olarak tek bir paya sahip ortaklara da genel kurulu toplantıya çağırma hakkı tanınmıştır. Bu durum TTK m.410 ‘da aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.
“Yönetim kurulunun, devamlı olarak toplanamaması, toplantı nisabının oluşmasına imkân bulunmaması veya mevcut olmaması durumlarında, mahkemenin izniyle, tek bir pay sahibi genel kurulu toplantıya çağırabilir. Mahkemenin kararı kesindir.”
Sirküler Yoluyla Karar Alma Nedir?
Limited Ortaklıkta genel kurul fiziki toplanabileceği gibi yazılı karar alma yoluyla da toplanabilir. Bu şekilde toplantı yapabilmek için ortaklara herhangi bir çağrı yapılmasına gerek bulunmamaktadır. Sirküler tipi genel kurulda öneri, önerinin reddine ve/veya kabulüne ilişkin belgeler posta veya kurye aracılığıyla oy kullanma hakkına haiz ortağa gönderilir. Ortak kendisine ulaşan öneriyi değerlendirip cevabını ortaklığa gönderir. Eğer bütün ortaklar kendisine gönderilen karara ilişkin olumsuz oy kullandığına dair bir karar göndermez ise karar geçerli bir şekilde alınmış demektir. Ancak Türk Ticaret Kanunu m.617/4’e göre sirküler tipi ile karar alabilmek için ilgili belgelerin bütün ortaklara gönderilmesi ve ortaklardan yazılı oy alınması gerekmektedir. Aksi takdirde, ortaklar alınan kararı onaylasalar bile karar batıl olmaktadır. Sirküler tipi yoluyla karar alabilmek için esas sözleşmede böyle bir hükmün bulunması gerekmez. Ortaklardan birisi sözlü görüşme isteminde bulunduğu takdirde, sirküler yoluyla karar alınamaz.
Limited Ortaklıklarda Genel Kurul Sirkülasyon Yoluyla Karar Alabilir Mi?
Burada belirtmekte fayda olan bir diğer husus ise anonim şirketlerde genel kurul sirküler yoluyla karar alamaz. Limited şirketlerde hem müdürler hem genel kurul sirkülasyon yoluyla karar alma vardır oysa anonim şirketlerde genel kurulda sirkülasyon yoluyla karar almak yasaktır, sadece yönetim kurulunda mümkündür.
Tek Ortaklı Limited Şirketlerde Genel Kurul Toplantısı Nasıldır?
Tek ortaklı limited şirketlerde ortak genel kurulun bütün yetkilerine haizdir. Ortak kanunda belirtilen devredilemez yetkileri tek başına kullanabilir. Ancak ortağın kararları yazılı bir şekilde alması gerekmektedir. Sözlü şekilde alınan kararlar geçerli olmayacaktır. Limited ortaklıkta genel kurulun devredilemez yetkileri TTK m.616’da sayılmıştır.
Limited Ortaklıklarda Bakanlık Temsilcisinin Genel Kurula Katılması Zorunlu Mudur?
Limited ortaklıklarda genel kurul sırasında bakanlık temsilcisi aranmaz. Ancak anonim şirketlerde bazı durumlarda Bakanlık temsilcisi zorunlu olabilir.
Çağrısız Toplantı Geçerli Midir?
Kural olarak genel kurul toplantılarının çağrı usullerine uygun olarak yapılması gerekmektedir. Şayet bir genel kurul toplantısında çağrı usulüne uyulmaz ise o toplantı çağrısız toplantı statüsüne haizdir. Çağrısız toplantı sonucu alınan kararlar yok hükmünde olup yokluğunun tespiti istenebilir. Ancak, çağrısız toplantıya hiçbir ortak itiraz etmez ve ortaklar veya temsilcileri hepsi toplantıya katılırlarsa alınan kararlar geçerli olacaktır.
Yetkisiz Kişiler Tarafından Yapılan Çağrının Sonuçları?
Genel kurul şayet yetkisiz kişiler tarafından veya usulüne uygun olmadan çağrılırsa yapılan çağrı geçersizdir. Bu sebeple yetkisiz kişiler tarafından veya usulüne uygun olmayan çağrı ile toplanan genel kurul, genel kurul niteliğini haiz değildir. Bu toplantıda alınan kararlar yoklukla sakattır.
Genel Kurul Toplantı Çağırma Süresi Ne Kadardır?
Genel kurul çağrısı, ilan ve toplantı günleri hariç olmak üzere toplantı tarihinden en az 15 gün önce yapılmalıdır. Bu süre kanunen öngörülmüş bir zorunlu süredir. Şirket sözleşmesi bu süreyi uzatabilir veya on güne kadar kısaltabilir. Süre konulmasındaki amaç ortaklara genel kurulun toplantılarına hazırlık yapması için süre tanınmasıdır. Şayet Genel kurul usulüne uygun olmayacak şekilde -15 günden az bir süre kala- yapılan çağrı ile toplanırsa bu toplantıda alınan kararlar iptal edilebilir.
Genel Kurul Toplantı Yeri Neresidir?
Yönetmeliğin 8. Maddesine göre Genel kurul toplantıları, esas sözleşmede aksine hüküm olmadıkça, şirketin merkezinin bulunduğu mülki idare birimi sınırları içinde yapılır. Şirket merkezinin bulunduğu yerde toplantının hangi adreste yapılacağı esas sözleşmede özel olarak belirtilmemişse, bunu belirleme yetkisi toplantı çağrısı yapanlara aittir. Toplantının, şirket merkezinin bulunduğu mülki idare birimi sınırları dışındaki başka bir yerde veya yurt dışında yapılabilmesi için bunun esas sözleşmede açıkça düzenlenmesi gerekir. Çağrı ilanında; toplantı yerinin doğru, anlaşılır ve ayrıntılı biçimde belirtilmesi gereklidir.
Limited Ortaklıkta Toplantı Yeter Sayısı Kaçtır?
Türk Ticaret Kanunu’nda limited ortaklıklar için toplantı yeter sayısı bakımından bir düzenleme yapılmamıştır. Ancak karar yeter sayılarıyla ilgili düzenlemeler mevcuttur. Limited şirketlerde nisaplar bakımından ikili bir ayrım vardır; olağan ve ağırlaştırılmış nisaplar. Olağan nisaplar bellidir ama olağanüstü nisaplar duruma ve karara göre değişir. Olağan nisap TTK 610’ da düzenlenmiş olup Kanun veya şirket sözleşmesinde aksi öngörülmediği takdirde, seçim kararları dâhil, toplantıda temsil edilen oyların salt çoğunluğudur. Olağanüstü nisap ise bazı önemli kararların alınması için genel kurulda daha fazla bir çoğunluğun sağlanmasını ifade etmektedir. Limited şirketlerde önemli kararların neler olduğu TTK m.621’de düzenlenmiştir
Genel Kurul Çağrı Usulüne Uyulmamasının Yaptırımı Nedir?
Limited ortaklıklarda genel kurul çağrı usullerine uyulmaması halinde usulüne uygun çağrısı yapılmayan genel kurul kararları hakkında iptal davası açılabilir. Açılan davada mahkeme çağrı usullerine uyulmadığını tespit ederse, genel kurul kararının iptaline karar verilir.
İptal Davası Açma Süresi Ne Kadardır?
Limited ortaklık ortakları genel kurulun çağrı usullerine uyulmadan yapıldığını düşünüyorsa ilanın yapıldığı tarih ile toplantı tarihi hariç 2 hafta içerisinde iptal davası açabilir.
Av. Mustafa PAK
19.11.2021
[1] Yavuz, Mustafa Anonim ve Limited Şirketlerde Genel Kurul Toplantı Tutanağının Önemi ve Düzenlenme Usulü, Gümrük&Ticaret Dergisi, 2015 sayı 6
